ازدواج پیامبر (صلی الله علیه وسلم) با زینب بنت جحش رض

✍⭕️یکی دیگر از مسائلی که اسلام ستیزان غیر ایرانی، و سپس اسلام ستیزان ایرانی به تقلید از آنان مورد طعن قرار داده اند، ازدواج پیامبر (صلی الله علیه وسلم) با زینب بنت جحش (رضی الله عنها) میباشد. در این مقاله به بررسی این مسئله پرداخته و احادیث موضوع مورد استناد معاندین را بررسی خواهیم کرد...⭕️

الله متعال میفرماید: «وَإِذْ تَقُولُ لِلَّذِی أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَأَنْعَمْتَ عَلَیْهِ أَمْسِکْ عَلَیْکَ زَوْجَکَ وَاتَّقِ اللَّهَ وَتُخْفِی فِی نَفْسِکَ مَا اللَّهُ مُبْدِیهِ وَتَخْشَى النَّاسَ وَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَاهُ فَلَمَّا قَضَى زَیْدٌ مِنْهَا وَطَرًا زَوَّجْنَاکَهَا لِکَیْ لَا یَکُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ حَرَجٌ فِی أَزْوَاجِ أَدْعِیَائِهِمْ إِذَا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَرًا وَکَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا» [1]
🌺یعنی: و (یاد کن) وقتی که با آن کس که خدایش نعمت اسلام بخشید و تو نیز نعمت آزادی دادی (یعنی زید بن حارثه، به نصیحت) می‌گفتی: برو زن خود را نگه دار و از خدا بترس، و آنچه در دل پنهان می‌داشتی، خدا می‌خواست آشکار سازد و تو از (مخالفت و سرزنش) مردم می‌ترسیدی، و از خدا سزاوارتر بود بترسی. پس چون زید از آن زن کام دل گرفت (و طلاقش داد) او را ما به نکاح تو در آوردیم، تا مؤمنان در نکاح زنان پسرخوانده خود که از آنها کامیاب شدند (و طلاق دادند) بر خویش حرج و گناهی نپندارند، و فرمان خدا انجام شدنی است.

✍⭐️علت طلاق گرفتن زینب از زید (رضی الله عنهما) اختلافاتی بود که در زندگی داشتند، تا جایی که کارشان به جدایی کشید و زید (رضی الله عنه) با اختیار خود او را طلاق داد، با اینکه پیامبر (صلی الله علیه وسلم) از این کار او را نهی و او را به صبر و تحمل مشکلات دعوت کرده بود. این سبب نزول اصلی و صحیح آیه میباشد که در کتب معتبر ذکر شده، اسناد صحیحی دارد و با سیاق آیه نیز سازگار تر است.

✍⭐️اما سبب نزول دیگری که در بعضی از کتب تفسیر ذکر شده و مستشرقین و معاندین به آن استناد کرده اند، داستان مکذوب و ساختگی می باشد که پیامبر (صلی الله علیه وسلم) زینب (رضی الله عنها) را دید و عاشق او گشت! در نتیجه زید (رضی الله عنه) که این ماجرا را فهمید، زینب (رضی الله عنها) را طلاق داد تا با پیامبر (صلی الله علیه وسلم) ازدواج کند!!
https://telegram.me/islamway1400

بررسی روایات مورد استناد معاندین

✅روایت اول

«أخبرنا محمد بن عمر، قال: حدثنی عبد الله بن عامر الأسلمی، عن محمد بن یحیى بن حبان، قال: جاء رسول الله صلى الله علیه وسلم بیت زید بن حارثة یطلبه ... فلم یجده، و تقوم إلیه زینب بنت جحش زوجته فُضُلاً أی وهی لابسة ثیاب نومها ... فأعجبت رسول الله صلى الله علیه وسلم، فولى و هو یهمهم بشیء لا یکاد یفهم منه إلا: سبحان مصرّف القلوب ... فجاء زید حتى أتى رسول الله صلى الله علیه وسلم، فقال: یا رسول الله بلغنی أنک جئت منزلی فهلا دخلت؟ بأبی وأمی یا رسول الله، لعل زینب أعجبتک فأفارقها، فیقول رسول الله: أمسک علیک زوجک ...» [2]
✍⭐️یعنی: رسول الله (صلی الله علیه وسلم)  به خانه زید بن حارثه، در پی او آمد و او را خانه نیافت. زینب دختر جحش همسرش با لباس خوابش مقابل حضرت ایستاده بود و رسول الله (صلی الله علیه وسلم) شگفت زده شد، و پشت کرد و چیزی را زمزمه میکرد که مفهوم نبود، جز اینکه سبحان مصرف القلوب ... بعد از آن زید به نزد رسول الله (صلی الله علیه وسلم) آمد و عرض کرد: ای رسول الله،  به من رسیده که شما به در خانه ام آمدید، پس داخل خانه نشدید؟ پدر و مادرم به فدایتان ای رسول الله، شاید زینب شما را شگفت زده کرده است، پس از او جدا می شوم. رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: همسرت را نگهدار.


⭕️پاسخ: این روایت سه اشکال جدی دارد:

1) ✔️محمد بن یحیی که این قصه را نقل کرده است، اصلاً در زمان وقوع این حادثه وجود نداشته است، زیرا متوفی 121 هجری و از طبقه چهارم میباشد! [3]
2)✔️ عبدالله بن عامر الأسلمی، به اتفاق علماء فردی ضعیف الحدیث میباشد. [4]
3)✔️ محمد بن عمر الواقدی نیز متروک، و عده ای از علما به او نسبت وضع حدیث داده اند! [5]
⭕️ازدواج پیامبر (صلی الله علیه وسلم) با زینب بنت جحش (رضی الله عنها)⭕️

✅روایت دوم
«حدثنی یونس، قال: أخبرنا ابن وهب، قال: قال ابن زید: کان النبی صلى الله علیه وسلم قد زوّج زید بن حارثة زینب بنت جحش بنت عمته، فخرج رسول الله صلى الله علیه وسلم یوماً یریده وعلى الباب ستر من شعر، فرفعت الریح الستر فانکشفت وهی فی حجرتها حاسرة، فوقع إعجابها فی قلب النبی صلى الله علیه وسلم...» [6]

💠یعنی: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) زید بن حارثه را به ازدواج زینب دختر جحش، دختر عمه اش در آورد. روزی رسول الله (صلی الله علیه وسلم)، زید را می خواست و نزدیک در مویش را پوشانده بود، که بادی وزید و پوشش نمایان شد، در حالی که در اتاقش بود. در این حالت زیبایی او در دل پیامبر (صلی الله علیه وسلم) افتاد...


✅✍پاسخ: این روایت نیز دو ایراد دارد:
1) ✔️سند این روایت متصل نیست، زیرا عبدالرحمن بن زید بن أسلم متوفی 182 هجری و از طبقۀ هشتم میباشد، یعنی نزدیک دو قرن با این جریان فاصله زمانی دارد!! [7]
2) ✔️عبدالرحمن بن زید بن أسلم ضعیف می باشد، چنانچه طحاوی گفته است: «حدیثه عند أهل العلم بالحدیث فی النهایة من الضعف» [8]
❗️یعنی: حدیث او نزد اهل علم به حدیث، در نهایت ضعف قرار دارد!


⭕️روایت سوم⭕️

«قال مقاتل: زوّج النبی صلى الله علیه وسلم زینب بنت جحش من زید فمکثت عنده حیناً، ثم إنه علیه السلام أتى زیداً یوماً یطلبه، فأبصر زینت قائمة، وکانت بیضاء جمیلة جسیمة من أتمّ نساء قریش، فهویها وقال: سبحان الله مقلب القلوب، فسمعت زینب بالتسبیحة فذکرتها لزید، ففطن زید، فقال: یا رسول الله ائذن لی فی طلاقها، فإن فیها کبراً، تعظم علیّ و تؤذینی بلسانها ، فقال علیه السلام : أمسک علیک زوجک واتق الله!» [9]

💠یعنی: مقاتل گوید: پیامبر (صلی الله علیه وسلم) زینب دختر جحش را  به ازدواج زید درآورد. پس چند صباحی با هم زندگی کردند، سپس او روزی برای درخواستی نزد زید آمد، و چشمش به زینب افتاد که سفید زیبا و زنی پر وزن و از کامل ترین زنان قریش بود، پس عاشق او شد و فرمود: سبحان مصرف القلوب، پس زینب این حمد و ستایش را شنید و آن را برای زید بیان داشت، که زید زیرک بود. پس گفت: ای رسول خدا! به من اجازه بده او را طلاق دهم. چرا که او متکبر است، بر من فخر می فروشد و با زبانش مرا آزار می دهد. پس ایشان فرمود: همسرت را نگه دار و از خداوند بترس!
https://telegram.me/islamway1400
✅✍پاسخ: در این مورد دو اشکال وجود دارد:
1)✔️ این مطلب بدون هیچ سندی ذکر شده است، و روایت بدون سند هیچگونه ارزشی ندارد. برای مطالعۀ بیشتر در مورد لزوم بررسی سند و ارزش آن به اینجا مراجعه کنید.
2)✔️ مقاتل مذکور، همان مقاتل بن سلیمان بن بشیر است. بسیاری از علماء حدیث او را دروغگو دانسته و نقل از او را ترک کرده اند. [1

✅روایت چهارم
«قال ابن إسحاق: مرض زید بن حارثة فذهب إلیه رسول الله صلى الله علیه وسلم یعوده و زینب ابنة جحش امرأته جالسة عن رأس زید، فقامت زینب لبعض شأنها، فنظر إلیها رسول الله صلى الله علیه وسلم ثم طأطأ رأسه، فقال: سبحان مقلب القلوب والأبصار، فقال زید: أطلقها لک یا رسول الله، فقال: لا...» [11]

💠یعنی: ابن اسحاق گفت: زید بیمار شد، پس رسول خدا برای عیادت وی رفت، درحالی که زینب دختر جحش و همسر زید کنارش بود. پس زینب برای کاری برخاست و رسول خدا به او نگریست، سپس سرش را پایین انداخت و فرمود: سبحان مصرف القلوب، و زید گفت: ای رسول خدا! من او را برای تو طلاق می دهم. پیامبر فرمود: نه...
پاسخ: همانگونه که مشاهده میکنید، این روایت نیز بدون هیچ سندی نقل شده است و در نتیجه ارزشی ندارد.


🔷نتیجه گیری🔷
✍✅اولاً روایاتی که اسلام ستیزان در این زمینه به آن اشاره میکنند بررسی شد. این روایات با چشم پوشی از متون متناقض، اسناد صحیحی نداشته و بی شک ساختگی هستند. البته ممکن است فردی در اینجا بگوید که این روایت چندین سند دارد، پس مجموعاً صحیح میشوند!! در پاسخ میگوییم که در اسناد آنها افراد متروک و متهم وجود دارد، و زیلعی (رحمه الله) فرموده است: «وکم من حدیث کثرت طرقه وهو حدیث ضعیف، بل قد لا یزید الحدیث کثرة الطرق إلا ضعفاً» [12]
یعنی: و چه بسیار حدیثی که با وجود کثرت طرق آن، حدیثی ضعیف است. بلکه گاهاً کثرت طرق تنها بر ضعف حدیث می افزاید!
حال آیا روایتی که چهار سند، آن هم اسنادی به این رسوایی و متن منکر دارد، میتواند حجت واقع شود؟!!


🌻🌻ثانیاً علمای مسلمان نیز تمامی این اخبار را مردود و بی ارزش دانسته اند.
علامه ابن کثیر دمشقی (رحمه الله) فرموده است: «ذکر ابن جریر، وابن أبی حاتم هاهنا آثاراً عن بعض السلف، رضی الله عنهم، أحببنا أن نضرب عنها صفحاً لعدم صحتها فلا نوردها» [13]
یعنی: ابن جریر و ابن ابی حاتم در اینجا روایاتی از بعضی سلف را خاطرنشان ساخته اند، که دوست داریم از آنها چشم پوشی کنیم، پس آنها را بیان نمی داریم.

حافظ ابن عربی (رحمه الله) گفته است: «هذه الروایات کلها ساقطة الأسانید» [14]
یعنی: تمامی این روایات از نظر سندی ساقط هستند.⚠️

سروش,
✍در پاسخ به این مسئله در فتاوی اللجنة الدائمة آمده است: «وأما ما یروى فی ذلک من رؤیة النبی صلى الله علیه وسلم زینب من وراء الستار ... فکله لم یثبت من طریق صحیح» [15]
یعنی: اما آنچه در این موضوع حول دیدن زینب توسط پیامبر (صلی الله علیه وسلم) از پشت پرده روایت شده، هیچکدام از طریق صحیح ثابت نشده است.

🔷همچنین امام شنقیطی (رحمه الله) فرموده اند: «کلّ هذه الروایات التی تقول أن زینب وقعت فی قلبه علیه الصلاة والسلام لا صحة لها» [16]
🔷یعنی: کل روایاتی که میگویند زینب مورد پسند پیامبر (صلی الله علیه وسلم) قرار گرفت، خالی از صحت هستند.


💠ثالثاً اینکه پیامبر (صلی الله علیه وسلم)، زید را مجبور به طلاق کرده است نیز طبق نص صریح قرآن یک ادعای واهی میباشد. چنانچه در قرآن کریم میخوانیم: «أَمْسِکْ عَلَیْکَ زَوْجَکَ وَاتَّقِ اللَّهَ»
شیخ سعدی (رحمه الله) در تفسیر این بخش از آیه فرموده اند: «لا تفارقها، واصبر على ما جاءک منها» [17]
یعنی: از او [یعنی زینب] جدا نشو، و بر آنچه از او به تو میرسد صبر پیشه کن.


💠رابعاً زید بن حارثه (رضی الله عنه) فرزند پیامبر (صلی الله علیه وسلم) نبوده است، هرچند طبق رسوم رایج در میان اعراب جاهلی، در چنین حالت هایی نیز فرد را به شخص دیگری منسوب میکردند. اما الله متعال میفرماید: «ما جعل الله لرجل من قلبین فی جوفه ... وما جعل أدعیاءکم أبناءکم ذلکم قولکم بأفواهکم والله یقول الحق وهو یهدی السبیل * ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ...» [18]
🌺یعنی: خداوند دو دل را در درون کسی قرار نداده است ... و فرزند خواندگانتان را فرزندان حقیقی شما نمی‌نماید، بلکه این سخنی است که شما به زبان می‌گوئید. خداوند حق می‌گوید و به راه راست راهنمائی می‌کند. آنان را به نام پدرانشان بخوانید که این کار در پیش خدا عادلانه‌تر بشمار است...
بنابراین در ازدواج پیامبر (صلی الله علیه وسلم) با زینب بنت جحش (رضی الله عنها) هیچ اشکالی وجود ندارد، و بر خلاف آنچه معاندین ادعا میکنند، او عروس پیامبر (صلی الله علیه وسلم) نبوده است.

🌺🌹وآخر دعوانا أن الحمدلله ربّ العالمین
تحقیق: محمد الکوردی
https://telegram.me/islamway1400
✅منابع این مطالب  برای هر سه قسمت:

پاسخ جوان مسلمان به اسلام ستیزان, [۲۲.۰۶.۱۶ ۰۰:۱۰]
✔️[1] الأحزاب، آیۀ 37
✔️[2] تاریخ الطبری، أبوجعفر محمد بن جریر الطبری، دار الکتب العلمیة، ج 2، ص 89
✔️[3] تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، أبوالحجاج یوسف بن عبدالرحمن المزی، مؤسسة الرسالة، ج 26، ص 607
✔️[4] تقریب التهذیب، أبوالفضل أحمد بن علی بن محمد بن أحمد بن حجر العسقلانی، دار الرشید، ص 309
✔️[5] تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج 26، ص 180
✔️[6] تفسیر الطبری، أبوجعفر محمد بن جریر الطبری، دار المعارف، ج 20، ص 274
✔️[7] تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج 17، ص 119
✔️[8] تهذیب التهذیب، أبوالفضل أحمد بن علی بن محمد بن أحمد بن حجر العسقلانی، مطبعة دائرة المعارف النظامیة، ج 6، ص 179
✔️[9] تفسیر القرطبی، أبوعبدالله محمد بن أحمد بن أبی بکر القرطبی، دار الفکر، ج 14، ص 172
✔️[10] تهذیب التهذیب، ج 10، ص 279
✔️[11] تعدد نساء الأنبیاء، أحمد عبد الوهاب، دار التوفیق النموذجیة، ص 68
✔️[12] نصب الرایة لأحادیث الهدایة، أبومحمد عبدالله بن یوسف بن محمد الزیلعی، مؤسسة الریان للطباعة والنشر، ج 1، ص 360
✔️[13] تفسیر القرآن العظیم، أبوالفداء إسماعیل بن عمر بن کثیر الدمشقی، دار طیبة، ج 6، ص 425-424
✔️[14] أحکام القرآن، أبوبکر محمد بن عبدالله بن محمد المعافری، دار ابن کثیر، ج 3، ص 577
✔️[15] فتاوى اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة والإفتاء، دار المؤید، ج 18، ص 140
✔️[16] أضواء البیان فی تفسیر القرآن بالقرآن، محمد الأمین بن محمد المختار الشنقیطی، عالم الفوائد، ج 6، ص 639
✔️[17] تیسیر الکریم الرحمن، عبد الرحمن بن ناصر بن عبد الله السعدی، مؤسسة الرسالة، ص 665
✔️[18] الأحزاب، آیۀ 5-4